Kanserde akıllı ilaçlar:

Kanser tedavisinde hedefe yönelik akıllı ilaç kullanımı giderek yaygınlaşmaktadır. Kemoterapi hala bazı kanser türlerinde yerini korumasına rağmen akıllı ilaçlar giderek ön plana çıkmaktadır.

Akıllı ilaçlar denince hastalarda çok farklı ve yanlış fikirler oluşmaktadır. Akıllı ilaç tanımına uyması için ilaçların öncelikle biyolojik kökenli olması gereklidir. Bazı kemoterapi haplarına da akıllı ilaçlar dendiğine şahit oluyoruz, bu yanlış bir kullanımdır.Akıllı ilaçlar denince genel algı ağızdan tablet şeklinde kullanılan ilaçlar şeklindedir. Halbuki bu ilaçlar oral yolla kullanılan hap şeklinde olabilir veya damardan serum olarak uygulanabilir.

Ayrıca hastalar arasında yanlış bir düşünce akıllı ilaçların tek başına kullanılması şeklindedir. İstisnaları olmakla birlikte damar yoluyla serum şeklinde kullanılan akıllı ilaçlar genellikle kemoterapi ile birlikte daha etkilidir ve kullanılmaktadır.

Akıllı ilaçlar olarak tanımlanan biyolojik ilaçlar kategorisine pek çok ilaç dahildir. Bunlar arasında tirozin kinaz inhibitörleri ve monoklonal antikorlar ön plana çıkmaktadır.

Monoklonal antikorlar arasında en sık kullanılanlar meme kanserinde trastuzumab (Herceptin), lenfomalarda rituksimab (Mabthera), kolon kanserinde cetuximab (Erbitux) veya panitumumab (Vectibix) veya bevacizumab (Altuzan) ilk akla gelen ajanlardır.

Son olarak, immünoterapi ilacı olarak kullanılan kontrol noktası (checkpoint) inhibitörleri de akıllı ilaç kategorisinde sayılabilir. Ancak etki mekanizmalarının farklı olması nedeniyle akıllı ilaç olarak değerlendirilmeleri çok uygun değildir, immünoterapi denilmesi tercih edilmelidir